قهرمانان جاوااسکریپت - قدم یک

در قسمت قبل زبان جاوااسکریپت رو از نظر کارایی بررسی کردیم؛ توی این قسمت و قسمت بعد سینتکس‌های پایه‌ای جاوااسکریپت رو که تقریبا توی همه‌ی زبان‌های برنامه نویسی وجود دارند و خیلی شبیه به هم هستند رو بررسی میکنیم؛ و از قسمت‌های بعدتر فرصت این رو داریم که به طور تخصصی‌تر وارد جاوااسکریپت بشیم. با zerotohero همراه باشید.

قبل از وارد شدن به قسمت کدنویسی در عرض چندثانیه محل نوشتن کد خودتون رو به این صورت آماده کنید:

۱- یک فایل html بسازید.

۲- در قسمت head یا body کدتون قسمت زیر رو قرار بدید.

	<script type="text/javascript">

	</script>

3- تمام کد‌های جاوااسکریپتی که قراره اجرا کنید رو در همین تگ script قرار بدید.

<html>
<head>
	<script type="text/javascript">
		var you = "going to be hero";
	</script>
</head>
<body>

</body>
</html>

در قدم یک، ۳ قسمت رو بررسی میکنیم:

۱- متغیر

۲- دستور شرطی

۳- حلقه

1- متغیر

برای تعریف متغیر در جاوااسکریپت نیازی به پیش‌داوری در مورد اون ندارید. با نوشتن کلمه‌ی کلیدی var و به دنبال اون نام متغیر، میتونید متغیر دلخواه خودتون رو بدون تعیین نوعش مشخص کنید. برای مقداردهی به متغیر هم از علامت = (مساوی) استفاده میشه. شما میتونید متغیر رو در هر زمانی مقداردهی کنید.

var first;
var second = 2;
first = 1;

در جاوااسکریپت میتونید بدون نوشتن کلمه‌ی کلیدی var هم متغیر تعریف کنید، با این تفاوت که متغیری که بدون کلمه‌ی var تعریف میشه به عنوان متغیر سراسری در نظر گرفته میشود.

third = 3;

همانطور که گفته شد نیازی به تعریف نوع متغیر از قبل نیست، و به دلیل همین ویژگی میتوان در هرکجای برنامه نوع متغیر را تغییر داد. (در مثال زیر نوع متغیر از int به string تغییر پیدا کرده است.)

var fourth = 4;
fourth = "four..";

2- دستور شرطی

دستورات شرطی در جاوااسکریپت معمولا به دوصورت نوشته میشوند.

در حالت اول که حالت مرسوم‌تری است کلمه‌ی if را نوشته، در ادامه‌ی آن در پرانتزها شرط موردنظر قرار میگیرد و بعد از آن دستورات دلخواه در آکولادها می‌آیند.

برای نوشتن شرط‌ها از علامت‌های زیر میتونید استفاده کنید:

== : برای بررسی مساوی بودن دو مقدار.

=== : از ۳علامت مساوی در کنارهم برای بررسی یکسان بودن مقدار و همچنین یکسان بودن نوع استفاده میشود.

=> : کوچکتر مساوی.

=< : بزرگتر مساوی.

!= : نامساوی.

!== : برعکس علامت ===.

var a = 1;
var b = 0;

if (a == 1) {
	// if is true
	b = 4;
}

(در مثال بالا اگر a برابر با ۱ باشه، مقدار ۴ رو در b میریزد.)

** برای گذاشتن کامنت تک خطی از // (دو اسلش پشت هم) استفاده میشود.

همچنین میتوان در صورت درست نبودن شرط هم دستوراتی را اجرا کرد. برای این کار از کلمه‌ی کلیدی else بعد از آکولاد بسته استفاده میکنیم.

if (a == 1) {
	// if is true
	b = 4;
} else {
	b = 2;
}

(همون مثال قبلی با این تفاوت که اگه a برابر ۱ نباشه، مقدار ۲ رو در b میریزه.)

میتونید چندتا شرط رو پشت سرهم چک کنید(اگر شرط اول درست نبود شرط دوم چک بشه، اگر دومی درست نبود سومی چک بشه و به همین ترتیب تا هرچندتا که میخواین شرط بنویسین) به این صورت که بعد از آکولاد بسته‌ی if کلمه‌ی else if را نوشته و شرط رو توی پرانتز جلوش بنویسین.

if (a == 1) {
	// if is true
	b = 4;
} else if (a == 3) {
	b = 3;
} else {
	b = 2;
}

(اگر a برابر با ۱ نبود اونوقت چک میکنه که برابر با ۳ هست یا نه.)

حالت دوم نوشتن دستورات شرطی جاوااسکریپت، نوشتن آن به صورت خلاصه است. به این صورت که شرط رو مینویسیم، بعد از اون ؟(علامت سوال) میذاریم، بعدش دستوراتی که در صورت درست بودن شرط قراره اجرا بشن، بعدش :(دو نقطه) میذاریم، و بعدش دستوراتی که در صورت غلط بودن شرط قراره اجرا بشن.

var a = 4;

a == 4 ? alert("yes") : alert("no")

(در این مثال اگر a برابر ۴ باشد پیام yes را نمایش میدهد، در غیر اینصورت پیام no را نمایش میدهد.)

** با تابع alert() میتوانید پیامی را در صفحه‌ی مرورگر خود نمایش دهید.

** در جاوااسکریپت میتوانید در انتهای دستورات سمیکالن(;) قرار ندهید.

3- حلقه

در جاوااسکریپت دو نوع حلقه وجود دارد؛ حلقه for و حلقه while.

برای نوشتن حلقه‌ی for شبیه مثال زیر عمل کنین.

for (var i = 0; i < 10; i++) {
	console.log(i);
}

کلمه‌ی for رو بنویسید، به دنبال اون توی پرانتز جلوش به ترتیب، مقدار اولیه متغیر شمارنده(i)، بعد از اون شرط حلقه(یعنی تا وقتی این شرط درسته حلقه ادامه پیدا کنه)، و بعد از اون اتفاقی که بعد از اتمام یه دور حلقه میفته(در اینجا بعد از هربار اجرا شدن حلقه به i یه دونه اضافه میکنیم(i++)).

** از console.log() برای نمایش پیام در قسمت console مرورگر استفاده میشود(در این مثال با هربار اجرا شدن حلقه میگیم که مقدار شمارنده رو در console چاپ کن(یا اصطلاحا لاگ بنداز!)).

** برای دسترسی به console، توی مرورگر خودتون کلید F12 رو فشار بدید، یه قسمتی باز میشه که بالاش چندتا گزینه داره، از اون قسمت console رو انتخاب کنین.

حلقه‌ی for رو میشه به صورت دیگه‌ای هم نوشت که کاربردی شبیه foreach داره؛ که بعدا در آموزش دیگه‌ای درمورد این نوع for صحبت میکنیم.

برای نوشتن حلقه‌ی while شبیه مثال زیر عمل کنین.

	var a = 4;

	while (a == 4) {
		console.log("yes");
	}

کلمه‌ی while رو بنویسین، بعد از اون در پرانتز شرط حلقه رو بذارید(توی این مثال تا وقتی a برابر با ۴ باشه در console کلمه‌ی yes چاپ میشه. از اونجایی که مقدار a رو هیچ جا تغییر ندادیم پس حلقه‌مون تا ابد ادامه پیدا میکنه و پشت سرهم yes چاپ میکنه!).

برای اتمام بحث این جلسه دو دستور continue و break رو بررسی میکنیم. در حلقه هر جایی که دستور continue اجرا شود، ادامه‌ی اون دور نادیده گرفته شده و دور بعدی حلقه شروع میشه. هرجا دستور break اجرا شه کلا از حلقه خارج میشیم.

for (var i = 0; i < 10; i++) {
	if (i == 1) {
		continue;
	}
	console.log(i);
}

(این مثال در خروجی عدد ۰ و ۲ و ۳ و … تا ۱۰ رو چاپ میکنه ولی ۱ رو چاپ نمیکنه چون وقتی i برابر با ۱ شد و دستورات شروع به اجرا شدن کردن، شرط if درسته و continue میشه و خط های بعد اجرا نمیشن و i برابر با ۲ میشه و ادامه‌ی کار).

while (true) {
	if (a == 4) {
		break;
	}
}

یکی از کاربردی‌ترین استفاده‌ها از while به همراه break به این صورته که شرط while رو طوری تعیین میکنیم که تا بینهایت ادامه داشته باشه، بعد هرجای حلقه که خواستیم break بذاریم که حلقه رو از بینهایت دربیاریم و ازش خارج شیم(بعدا از این مثال زیاد استفاده میکنیم).

پیروز باشید.