اگر شما در مورد شروع کسب و کار کوچک خود می اندیشید، احتمالا قبل از آغاز آن در ذهن خود چیده اید که چه طرح و برنامه ای را برای انجام بهینه کسب و کارتان متصور باشید. اما آیا شما واقعا اهداف یک طرح کسب و کار را درک می کنید؟ چگونه می توان یک طرح کسب و کار کوچک ایجاد کرد که مفید باشد؟ مقدمه و راهنمایی های زیر پایه ای برای ایجاد یک طرح تجاری مؤثر برای کسب و کار جدید شما خواهد ساخت.

طرح کسب و کار چیست؟

در ساده ترین شکل، یک طرح کسب و کار یا به بیانی دیگر طرح تجاری، سندی است که اصول اولیه درباره کسب و کار، محصولات و خدمات شما را مشخص می کند، همچنین بازار هدف شما، اهداف شما برای کسب و کارتان و چگونگی دستیابی به آن اهداف را تبیین می کند.

یک طرح تجاری یکی از مهمترین اقداماتی است که شما باید در هنگامه‌ی آغاز یک کسب و کار به آن بپردازید، دیگر برنامه های مطرح،برنامه بازاریابی و یک برنامه مالی می باشد. طرح کسب و کار شما باید تمام این چند برنامه را با هم ترکیب کند و عناصر طرح بازاریابی شما و برنامه مالی‌تان را در قالب یک سند جامع ارائه دهد. طرح کسب و کار خود را به عنوان یک نقشه‌ای بپندارید و استفاده کنید که کسب و کار شما را از مرحله راه اندازی تا تثبیت و در نهایت رشد کسب و کار هدایت می کند.

نیاز به طرح کسب و کار

دلایل بسیاری وجود دارد که چرا شما نیاز به یک طرح کسب و کار دارید، هرچند این دلایل بسته به نوع کسب و کار شما متفاوت می‌باشند و چگونگی استفاده از طرح کسب و کار شما متناسب با برخی متغییرها است. اما موضوع مشترک برای همه کسب و کارها این است که یک طرح کسب و کار ایده آل مثل نقشه رسیدن به گنج، ضروری است.

برخی از دلایلی که نیاز به یک طرح کسب و کار دارید، آنجاست که:

• اگر قصد دارید وام بانکی درخواست بدهید، کسب و کار خود را برای سرمایه گذاران ارائه دهید و یا یک شریک تجاری کسب کنید، یک طرح کسب و کار مناسب لازم است.
• شما واقعا نمیتوانید بدون درک بازار هدف خود، تحقیق در مورد رقابت و انجام یک تجزیه و تحلیل درست امکان سنجی، همه قسمتهای یک کسب و کار را بسنجید و اینجاست که طرح تجاریتان یاری گر شما برای سیر سریعتر و آسانتر مسیر پیش رویتان نیاز می شود.
• یک طرح تجاری نه تنها مشخص می‌کند که در کجای مسیر حرکت قرار دارید و به چه سویی می خواهید بروید، بلکه به شناسایی اقدامات خاصی که برای رسیدن به چشم اندازها نیاز دارید، کمک می کند.
• یک طرح تجاری ایده‌آل به رشد کسب و کار شما کمک می کند و به همه افراد مرتبط با مجموعه تان از جمله سرمایه‌گذاران و شرکا و حتی مدیران و کارکنان، اطلاعات پایه‌ای درباره کسب و کار، استراتژی و فرهنگ شما ارائه می دهد.
• بخش مالی طرح تجاری شما که بر اساس بودجه کسب و کار شما می‌باشد، یک ابزار مفید برای مدیریت جریان مالی مجموعه‌تان به صورت ماهانه یا هربازه زمانی دلخواهتان می‌باشد.

بنابراین، پس از فهم نیاز به طرح کسب و کار سوال بعدی که باید در نظر گرفت این است که کدام نوع طرح مناسب برای کسب و کار کوچک شما است.

انواع طرح تجاری

در واقع انواع مختلفی از طرح‌های تجاری وجود دارد، از جمله طرح‌های راه‌اندازی، اسناد برنامه‌ریزی داخلی، برنامه‌های استراتژیک، برنامه‌های عملیاتی و طرح‌های کسب و کار ایجاد شده برای تمرکز بر رشد که هر کدام از این نوع برنامه های تجاری دارای اهداف متفاوت هستند، اما همه این نسخه ها به طور کلی به یکی از دو فرمت اصلی تقسیم می شوند: یک طرح کسب و کار سنتی (طرح تجاری رسمی یا ساختار یافته) یا یک طرح تجاری ساده (که اغلب طرح کسب و کار یک صفحه ای نامیده می شود)

طرح کسب و کار سنتی

یک طرح کسب و کار سنتی همان چیزی است که بیشتر صاحبان کسب و کار کوچک زمانی که اصطلاح “طرح کسب و کار” را می‌شنوند در مورد آن فکر می‌کنند. این سبک از طرح معمولا یک سند طولانی و بسیار رسمی است که حجم و بازه‌ی زیادی از اطلاعات را شامل می‌شود و برای بسیاری از صاحبان کسب و کار جدید بسیار دلپذیر است.

خبر بد این است که یک طرح کسب و کار سنتی زمان‌بر است و مقدار زیادی از تحقیقات و تحلیل‌ها برای تکمیل آن لازم است. خبر خوب این است که همه ی کسب و کارها نیازی به برنامه تجاری سنتی ندارند. این ما را به فرمت برنامه دوم کسب و کار می رساند ، یک طرح کسب و کار ساده یا یک صفحه ای.

طرح تجاری یک صفحه‌ای

یک طرح تجاری یک صفحه‌ای یک طرح کسب و کار ساده و کوتاه است که می‌توانید به عنوان یک نقطه شروع برای یک طرح کسب و کار سنتی استفاده کنید، در حالی که این یک نسخه ارزانتر و سریعتر از طرح کسب و کار سنتی است.آن را به راحتی می توان تغییر داد و به روز رسانی کرد. برای رفع ابهام برخی مسائل همچون سادگی و سطح پایین بودن، باید بدانید که یک طرح تجاری یک صفحه‌ ای در اغلب موارد نه‌ تنها کافی بلکه بسیار تأثیرگذارتر است.

یک اشتباه بزرگی که بسیاری از صاحبان کسب و کار کوچک می‌کنند،آنجاست که صرفا براساس اینکه به آنها گفته شده به یک طرح کسب و کار نیاز دارند اقدام به ایجاد آن کرده و پس از ایجاد، آن را فراموش می‌کنند. هنگامی که طرح کسب و کار ایجاد شد آن را یک ابزار داخلی که به طور مداوم در کسب و کارتان مورد استفاده قرار می دهید، در نظر بگیرید و آن را به صورت ضروری به روزرسانی کنید تا در جریان باقی بماند. به یاد داشته باشید که کارآمد ترین طرح های کسب و کار کوچک، آنهایی هستند که به عنوان یک سند حیات در کسب و کار برای کمک به تصمیم گیری و توسعه کسب و کار خود از آن در مسیر تعالی مجموعه استفاده می شود.

در نهایت به یاد داشته باشید که راه اندازی یک کسب و کار عالی، فقط به داشتن یک طرح کسب و کار عالی ختم نمی‌شود. بی‌تردید تهیه‌ی طرح تجاری کار بی‌زحمتی نیست. فقط روی اطلاعاتی تمرکز کنید که مخاطب‌تان تشنه‌ی دانستن آنهاست، خلاصه و شیوا بنویسید و مطمئن باشید که طرح تجاریتان اثرگذاری چشمگیری دارد.

در مقالات بعدی به بررسی دقیق هر یک از اجزای یک طرح کسب و کار موفق می پردازیم.